بررسی انواع روابط بینامتنی اشعار احمد عزیزی و قرآن کریم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی

2 عضو هیئت علمی دانشگاه شهرکرد

3 عضو هیئت علمی دانشگاه دزفول

10.29252/kavoshnameh.19.36.207

چکیده

بررسی تأثیرپذیری شاعران از متون دیگر، از جذّاب‌ترین مقوله‌های نقد ادبی است. شعر عزیزی از رهگذر تأثیرپذیری از قرآن و سرشار بودن از پشتوانه‌های قرآنی از عناصر و مناسبات بینامتنی فراوانی برخوردار است که با توجّه به رویکرد بینامتنیّت قابل مطالعه است. در این پژوهش با بهره‌گیری از روش تحلیلی-تطبیقی در صدد بوده‌ایم تا به بررسی وجوه همسانی و تأثیرپذیری عزیزی از قرآن کریم و چگونگی بازتاب واژه‌ها، تعبیرات، ترکیبات، مفاهیم و مضامین قرآن کریم در شعر او بپردازیم و سرانجام به این نتیجه دست یافته‌ایم که از میان انواع روابط میان متنی، رابطة اشعار وی با قرآن کریم از نوع درون‌نشانه‌ای، درون-‌فرهنگی، بینامتنی قوی و درزمانی است و از حیث فنّی و هنری دارای رابطة کامل متنی، کامل تعدیلی، جزئی، واژگانی، مفهومی و تلمیحی است. از این میان، رابطة واژگانی و تلمیحی بارزترین نوع هم‌حضوری دو متن مورد بررسی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Study of Ahmad Azizi's poems and Their Intertextual Relations with the Holy Quran

نویسندگان [English]

  • farangis shahrokhi 1
  • ismaeil sadeghi 2
  • mohammad reza sangari 3
1 phD student of imamreza university
2 member of shahrekord university
3
چکیده [English]

One of the most attractive literary critical categories is to survey the poet's impression from the other texts. Azizi's poems are full of different intertextual elements and relations because of their impression from the Holy Quran. The profuse application of Quranic themes has made his poems to be studied with reference to the aspect of intertextuality.
The present research has employed a comparative method to survey the Azizi's impression from the holy Quran and the effect of thematic issues of the Holy Quran on the words, phrases, syntaxes used in Azizi's poems. The study also focuses on the quality of their application with respect to the kinds of intertextual relations. The study findings point out that among the kinds of intertextual relationships, the relation of his poems with the Holy Quran is the kind of cultural and intertextual one based on time. His poems are under the effect of lexical and syntactical significance of the Holy Quran sentences (talmih) from technical and literary points of view. From among these, the relationship of syntax and talmih is the most sensible kind of the intertextuality in two texts which are surveyed in the present study.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • : intertextuality
  • poem
  • Ahmad Azizi
  • Holy Quran

مراجع

الف)کتاب‌ها:
1- قرآن کریم.
2- راستگو، محمّد(1385)، تجلّی قرآن و حدیث در شعر فارسی، تهران، انتشارات سمت.
3- عزیزی، احمد(1379)، از ولایت باران، تهران، انتشارات سروش.
4- ----------(1376)، خوابنامه، تهران، نشر برگ.
5- ----------(1381)، خورشید از پشت خیزران، تهران، انتشارات سروش.
6- ----------(1382)، شبنم‌های شبانه، تهران، انتشارات مؤسّسة فرهنگی انتشاراتی اباصالح- حیان.
7- ----------(1368)، شرجی آواز، تهران، نشر برگ.
8- ----------(1373)، عطر گل یاس، تهران، انتشارات ناطور.
9- ----------(1386)، قوس غزل، تهران، نشر کتاب نیستان.
10-    عزیزی، احمد(1369)، کفش‌های مکاشفه، تهران، انتشارات الهدی.
11-    ----------(1372)، ملکوت تکلّم، تهران، انتشارات علمی فرهنگی.
12-    مکاریک، ایرنا ریما(1390)، دانش نامة نظریه‌های ادبی معاصر، ترجمة مهران مهاجر و محمّد نبوی، تهران، نشر آگه.
13-    نامور مطلق، بهمن(1390)،  درآمدی بر بینامتنیّت، تهران، نشر سخن.
ب)مقالات:
1- حبیبی، علی اصغر(1392)، «بررسی روابط بینامتنی میان شعر صفی‌الدّین حلّی و قرآن کریم»، علوم قرآن و حدیث، پژوهش‏های ادبی قرآنی، سال اوّل، شمارة4، صص 62-27.
2- حلبی، احمد طعمة(2007)، «اشکال التناص الشعری شعر البیاتی النموذجا»، مجلّة الموقف الادبی، العدد430، صص83- 60.
3- خزعلی، انسیه(2009)، «التناص الدّینی فی الادب اللبنانی المعاصر»، مجلّة العلوم الانسانیة الدولیة، العدد 16، صص89- 61.
4- ساسانی، فرهاد(1383)، «بینامتنیّت: پیشینه و پسینة نقد بینامتنی»، نشریة بیناب، شمارة 5 و 6، صص 185- 172.
5- قره‌باغی، علی‌اصغر(1381)، «بینامتنیّت (واژگان و اصطلاحات فرهنگ جهانی9)»، گلستانه، اسفند، شمارة 47، صص 43- 38.
6- نامور مطلق، بهمن(1386)، «ترامتنیّت: مطالعة روابط یک متن با دیگر متن‌ها»، پژوهشنامة علوم انسانی، شمارة 56، صص98- 83.
 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار