نوآوری های شاعران امروز در عرصة «طرح» شعر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشگاه لرستان

چکیده

طرح، چهارچوب ساختار شعر است و تعیینکنندة شیوة ترکیب و تلفیق اجزای شعر. این مقاله به روش توصیفی–تحلیلی میکوشد که در مسیر شناخت بیشتر ابعاد و آفاق نوآوریهای شاعران معاصر، پاره-ای از تازهترین و ابتکاریترین طرحهای شعری را در آثار آنان، معرّفی، تبیین و تشریح کند. از میان انبوه طرحهای تازه و مبتکرانه در قلمرو شعر امروز، در اینجا به برجستهترین و نوآیینترین آنها از جمله طرح-های نامهای، سفرنامهای، داستانکی، سینمایی، گزارشی، مکالمة تلفنی، بیان کابوس و رویا، بازجویی، سیلان ذهنی، غافلگیری پرداخته شده و با ارائة نمونهها و شواهد شعری نشان داده شده است که اغلب این طرح و پلاتهای تازه، حاصل الگوهای تازة فرهنگی، ظهور ژانرهای هنری و ادبی تازه و نیز فنآوریهای نوظهور در عرصة زندگی امروز است. کاربرد این طرحهای شعری تازه، اغلب به ایجاد ظرفیّت های تازه در عرصة فرم، محتوا و زیباشناختی شعر معاصر انجامیده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Novelty of Modern Poets in Poem’s Plan

نویسنده [English]

  • M.R. Rozbe
چکیده [English]

Abstract: 
Plan, is the structural framework of the poem and determines the way of combination and manipulation of the parts. This article enjoying a descriptive analytical method, tries to focus on the dimensions of poets novelty and introduces some of the newest and most innovative plan in their poems and somehow to modify them. Amongst all the new and novel plans in modern poetry, here we mention some of the best ones including letters, logbooks, short story, cinema, report, phone conversation, narrating nightmare and dream, interrogation, short text, stream of consciousness, and surprising kinds and by direct clues it is shown that majority of these new plans and plots are the outcomes of new cultural patterns, the emergence of new genres, and new technologies in life. The use of these new poetic plans lead to new opportunities and capacities in form, content, and aestheticism of modern poetry.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Plan
  • Modern Poetry
  • Novelty
  • Technique
  • Aestheticism
الف)کتابها:
1- احمدی، احمدرضا(1387)، همة شعرهای من، ج اوّل و دوم، تهران، نشر چشمه.
2- اخوان ثالث، مهدی(1368)، از این اوستا، چاپ هفتم، تهران، انتشارات مروارید.
3- __________(1369)، زمستان، چاپ دهم، تهران، انتشارات مروارید.
4- امین پور، قیصر(1372)، آینه‌های ناگهان، ناشر: سراینده.
5- باباچاهی، علی(1380)، قیافه‌ام خیلی مشکوک است، نوید راشین.
6- بهبهانی، سیمین(1362)، دشت ارژن، تهران، انتشارات زوّار.
7- _________(1377)، یک دریچه آزادی، چاپ دوم، تهران، نشر سخن.
8- _________(1379)، یکی مثلاً اینکه ...، تهران، نشر مرکز.
9- بهمنی، محمّدعلی(1389)، من زنده‌ام هنوز و غزل فکر می‌کنم، چاپ دوم، تهران، فصل پنجم.
10- ترکی، محمدرضا(1388)، هنوز اوّل عشق است، چاپ سوم، تهران، نشر تکا.
11-حافظ، (1378)دیوان،به تصحیح و مقدمه حسین الهی قمشه ای،تهران، انتشارات کلهر.
12-حسن لی، کاوس(1383)، گونه های نوآوری در شعر معاصر ایران، تهران، نشر ثالث.
13-حسینی، سیّدحسن(1383)، مُشت در نمای درشت(معانی و بیان در ادبیّات و سینما)، چ دوم، تهران،انتشارات سروش.
14-حقوقی، محمّد(1381)، حد همین است ...، تهران، انتشارات قطره.
15-حمیدی شیرازی، مهدی(1363)، فنون شعر و کالبدهای پولادین آن،تهران، نشر گلشایی.
16-داد، سیما(1371)، فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران، انتشارات مروارید.
17-روزبه، محمّدرضا(1381)، ادبیّات معاصر ایران (شعر)، تهران، نشر روزگار.
18-روزبه، محمّدرضا(1389)، شرح تحلیل و تفسیر شعر نو فارسی، ج2، تهران، انتشارات حروفیّه.
19-زیس، آونر(1360)، پایه‌های هنرشناسی علمی، ترجمة ک.م، تهران، نشر پیوند.
20-سبزیان م. سعید و کزّازی، میرجلال‌الدّین(1388)، فرهنگ نظریه و نقد ادبی، تهران، نشر مروارید.
21-سپهری، سهراب(1368)، هشت کتاب، چ هشتم، تهران، انتشارات طهوری.
22-شارف، استفان(1390)، عناصر سینما، ترجمة محمّد شهبا و فریدون خامنه- پور، چ پنجم، تهران، انتشارات هرمس.
23-شاملو، احمد(1382)، مجموعة آثار (دفتر یکم: شعرها) چ چهارم، تهران،انتشارات نگاه.
24-شفیعی کدکنی، محمّدرضا (1376)، آیینه‌ای برای صداها، تهران،نشر سخن.
25-______________(1376)، هزارة دوم آهوی کوهی، تهران، نشر سخن.
26-شمس لنگرودی(1377)، تاریخ تحلیلی شعر نو، ج3، تهران، نشر مرکز.
27-شمیسا، سیروس(1379)، نقد ادبی، تهران، انتشارات فردوس.
28-شهریار، محمدحسین(1386)، دیوان ، چ سی و یکم، تهران، انتشارات زرین.
29-صالحی، سیّدعلی(1375)، نامه‌ها، تهران، انتشارات دارینوش.
30-عبدالملکیان، گروس(1385)، پرندة پنهان، چ دوم، تهران، انتشارات دفتر شعر جوان.
31-فرّخ زاد، فروغ(1368 الف)، ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد، چ هفتم، تهران، نشر مروارید.
32-________(1368 ب)، تولّدی دیگر، چ پانزدهم، تهران، نشر مروارید.
33-فورستر، ادوارد مورگان(1384)، جنبه‌های رمان، ترجمة ابراهیم یونسی، چ پنجم، تهران، انتشارات نگاه.
34-کاظمی، محمّدکاظم(1390)، ده شاعر انقلاب، چ دوم، تهران، انتشارات سورة مهر.
35-___________(1390)، رصد صبح (خوانش و نقد شعر جوان امروز)، چ دوم، تهران، انتشارات سورة مهر.
36-گودرزی دهریزی، محمّد(1389)، از روی خطّ پایان، قم، انتشارات موسّسة بوستان کتاب.
37-محمّدعلی، محمّد(1392)، شاملویی که من می‌شناختم، کتاب‌سرای تندیس.
38-موسوی گرمارودی، علی(1363)، خطّ خون، تهران، انتشارات زوّار.
39-میرافضلی، سیّدعلی(1386)، تمام ناتمامی‌ها، تهران،انتشارات تکا.
40-میرصادقی، جمال(1367)، عناصر داستان، چ دوم، تهران، انتشارات شفا.
41-میرصادقی، میمنت(1373)، واژه‌نامة هنر شاعری، تهران، انتشارات کتاب مهناز.
42- نوری علاء، اسماعیل(1348)، صور و اسباب در شعر امروز ایران، تهران، نشر بامداد.
43- نیمایوشیج(1368)، دربارة شعر و شاعری، گردآوری سیروس طاهباز، تهران، انتشارات دفترهای زمانه.
ب)مقالات:
1-بخارا (1391)، سال پانزدهم، شمارة هشتم، پیاپی 88-87، ص14.
2- سیمرغ (1390)، ماهنامة داخلی مرکز آفرینش‌های ادبی حوزة هنری سازمان تبلیغات اسلامی، شمارة6، صص55-54.